در اواخر جنگ جهاني اول و در يکي از روزهاي سال 1296 شمسي اهالي تهران براي اولين بار هواپيمايي را مشاهده نمودند که در ارتفاع پايين بر فراز تهران پرواز مي کرد و چون در آن موقع فرودگاهي در تهران وجود نداشت، خلبان در محل وزارت امور خارجه و شهرباني فعلي به زمين نشست.
اين هواپيما ساخت روسيه بود که آن را به صورت صندوقي از قطعات از راه بندرانزلي با اتومبيل به تهران حمل و پس از سوار کردن قطعات توسط خلبان روسي به پرواز درآمد.
پيشرفت سريع کشورهاي توسعه يافته در زمينه صنعت، تکنولوژي و بازرگاني، مسؤولين امر را متوجه صنعت نوپا و پرشتاب هواپيمايي نمود. به دنبال تمايل کشورها نسبت به استفاده از اين تکنولوژي، در بهمن ماه سال 1304 ايران به موجب قانوني، حق انحصاري هواپيمايي در ايران را به شرکت هواپيمايي آلماني به نام يونکرس ، واگذار نمود.
شرکت مزبور در سال 1305 شعبه خود را در ايران افتتاح و با وارد کردن چند فروند هواپيماي يونکرس، خطوط هوايي به شهرهاي مشهد، شيراز، بندرانزلي و بوشهر داير و حمل و نقل پست و مسافر از راه هوا را به عهده گرفت.
در سال 1317 باشگاه خلباني با 20 فروند هواپيما تاسيس شد.در مرداد ماه 1325 دولت اقدام به تشکيل اداره اي تحت عنوان اداره کل هواپيمايي کشوري نمود.
اداره مذکور در آغاز کار خود را در يک اتاق واقع در طبقه پايين ساختمان شمس العماره با يک رييس و يک کارمند آغاز نمود و در يک سال بعد با بودجه اي بالغ بر سيصد هزار تومان محل آن به فرودگاه مهرآباد انتقال يافت. حدود سه سال بعد يعني در تاريخ 28 تير ماه 1328 قانون هواپيمايي کشوري به تصويب مجلس وقت رسيد و اداره کل هواپيمايي کشوري زير نظر وزارت راه قرار گرفت. در سال 1353 اداره مذکور تحت عنوان سازمان هواپيمايي کشوري زير پوشش وزارت جنگ قرار گرفت، تا اين که با به ثمر رسيدن انقلاب شکوهمند اسلامي در تاريخ 6/12/1357 با تصويب شوراي انقلاب، سازمان از پيکره وزارت جنگ منتزع و به وزارت راه و ترابري ملحق گرديد.
وظايف سازمان هواپيمايي کشوري
سياستگذاري و برنامه ريزي و تعيين خط مشي‌هاي فني، اقتصادي، بازرگاني بين المللي حمل و نقل هوايي کشور.
سياستگذاري و برنامه ريزي درمورد نوع، تعدد جايگاه دستگاههاي ناوبري و کمک ناوبري و ارتباطي درفرودگاهها و نظارت بر عملکرد فرودگاهها.
سياستگذاري و برنامه ريزي درزمينه آموزش وتربيت پرسنل متخصص هواپيمايي براي کليه موسسات هواپيمايي
سياستگذاري و برنامه ريزي در امور مخابراتي و صدور دستورالعمل هاي مربوطه به امور مخابرات و مبادله پيامها و دستگاههاي مورد نياز در فرودگاهها.
برنامه ريزي درخصوص برقراري سيستم هاي برق اضطراري و روشنايي باندها و نظارت بر نصب و بهره برداري صحيح از سيستم ها و تجهيزات مربوطه
صدور دستور العملهاي مورد نياز در امور امنيتي زميني ، آتش نشاني و آموزشي پرسنل و نظارت بر حسن اجراي آن.
تدوين استاندارد پرواز ، نظارت بر شرکتهاي هواپيمايي از نظر تاييد صلاحيت و رعايت نکات و استانداردهاي ايمني و صدور گواهينامه ها و تدوين و تنظيم مقررات مربوطه.
تنظيم و تدوين مقررات و دستورالعملهاي مربوط به کنترل فضاي کشور و صدور اجازه پرواز و جلوگيري از آن و نظارت بر واحدهاي مراقبت پرواز فرودگاهها.
تاييد انواع هواپيماهايي که مي توانند درايران به فعاليت حمل و نقل هوايي بپردازند.
تهيه طرح موافقتنامه ها و قراردادهاي بين المللي و مبادله آنها.
تهيه و تدوين دستورالعملهاي امنيتي، حفاظتي با رعايت مقررات و استانداردهاي بين المللي و داخلي مربوطه و نظارت براعمال آنها.
عضويت و ارتباط با سازمان بين المللي هواپيمايي کشوري (ICAO) و ساير سازمانهاي جهاني ذيربط با رعايت مقررات مربوطه.
بررسي سوانح و حوادث هواپيمايي و اعمال مجازات هاي لازمه طبق مقررات مربوطه.
بررسي و ارائه طرح هاي فرودگاهي ونظارت بر رعايت استانداردهاي بين المللي مربوطه
تاييد صلاحيت فني و تخصصي مديران و مسئولين عملياتي فرودگاههاي کشور قبل از انتصاب آنان توسط مدير عامل شرکت فرودگاههاي کشور
انجام امور برنامه ريزي، امور اداري و مالي و حقوقي وارزشيابي و ساير خدمات مديريتي و پشتيباني سازمان و پرسنل مربوطه.
صدور،تمديد، تعليق و لغو مجوز تاسيس دفاتر خدمات مسافرت هوايي
نظارت و ارزيابي مستمر نحوه فعاليت دفاتر خدمات مسافرت هوايي
آموزش توجيهي و تخصصي مديران فني دفاتر خدمات مسافرت هوايي وبرگزاري آزمون تخصصي مربوط
قوانين و مقررات
سازمان هواپیمایی کشوری به منظور استاندارد سازی و ساماندهی صنعت هواپیمایی در کشور مقررات ملی هوانوردی را به ترتیب در چهار کمیته شامل کمیته های مقدماتی ، تخصصی ، بازنگری و عالی تدوين و پس از تصویب به تایید ریاست سازمان رسانده و توسط ایشان ابلاغ مي نمايد.
منبع: سايت سازمان هواپيمايي كشوري