PARAGLIDING & HANG GLIDING (کایت & پاراگلایدر)
بدلایل شرایط یکسان پرواز این دو دستگاه همانند پرواز در یک نوع شرایط آب و هوایی ، سایت های پرواز ، استقبال مردم ، رشد و همگانی شدن و ... این دو دستگاه پرواز را بصورت مشترک در یک گروه قرار داده اند .
درابتدا ذکر این موضوع ضروری است که ارائه این مطالب جهت آشنایی و معرفی پاراگلایدر بوده و باید تحت تعلیم یک مربی کارآزموده مورد تایید مراجع قانونی کشور ، هنر پرواز با پاراگلایدر را آموخت .
باد موثرترین عنصر در پرواز پاراگلایدر می باشد .
پاراگلایدر ، بال یا دستگاهی پرنده ، در گروه هوانوردی فوق سبک است. در مجموع دستگاهی پرنده برگرفته شده از چتر نجات که دارای ساختاری غیرثابت بوده و دستگاهی بدون موتور (فن) است و در هنگام پرواز از نظر شکل ظاهری ، هلالی شکل با قوصی رو به زمین می باشد. وسیله ای پروازی ساده ولی با فلسفه از جنس نايلون نفوذناپذير هوا ساخته شده است (امكان عبور هوا از آن وجود ندارد) .
وقتی از هوا پر می شود به بالی يكپارچه و جامد تبدیل می شود ، شكل ايجاد شده فقط با فشار باد پابرجا می ماند . پاراگلايدرها جهت پرواز سُرشی طراحی شده اند و دارای شرایط پرواز مشترک با کایت می باشند .
در اغلب اوقات پاراموتور با پاراگلایدر اشتباه گرفته می شود در صورتی که دستگاهی که مجهز به موتور میکانیکی (فن) بوده ، پاراموتور است ، در حالی که پاراگلایدر فاقد موتور میکانیکی(فن) می باشد .
ورزش پاراگلايدينگ مهیج ترین و جذاب ترین ورزش هوائيست كه هزاران نفر در سرتاسر جهان از آن لذت برده و آن را دروازه آسمان می دانند .
یکی از مهمترین ویژگیهای مهم سهولت استفاده از این بال در حمل و نقل آن می باشد بطوریکه جهت آماده شدن خلبان برای پرواز یا همچنین جمع نمودن بال بعد از پروازی دلنشین ، خود خلبان به تنهایی و بسادگی می تواند کلیه مراحل را انجام دهد .
تمامی تجهيزات لازم برای پرواز (بال ، صندلی پرواز و چتركمكی) همگی در يك كوله پشتی جمع شده و ميتوان به هركجایی ، آن را با خود برد .
همینطور در هنگام جایگیری در خودرو نیز دارای حجم متعادلی همچون یک کوله پشتی کوهنوردی بوده و معمولاً بر صندوق عقب اتومبیل جای می گیرد . محل آغاز پرواز این دستگاه ، در شیب نوک قله کوه یا تپه هایی که دارای شیب صاف و فاقد موانع همچون درخت بوده ، می باشد .
در صورتی که محل بلند شدن از قله کوه و محل فرود به اندازه یک زمین فوتبال کوچک گسترده و صاف باشد برای ایمنی پرواز مناسبتر می باشد. به مرور زمان هر چه بیشتر به مهارت خلبان افزوده شود ، می تواند در جایی که از وسعت کمتری برخوردار باشد ، آغاز به پرواز یا اقدام به فرود نماید .
قبل از اینکه محلی برای سایت پرواز تایید شود باید فاکتورهای بسیاری را از جمله رویت بودن محل فرود از قله کوه و بالعکس رویت بودن قله کوه از محل فرود را دارا باشد. در مطالب آینده موثرترین خصوصیات سایت های پرواز برای خلبانان مبتدی عنوان خواهد شد .
این دستگاه بدون نیاز به هواپیما یا بالگرد از منطقه صاف و بدون مانع ، با اعمالی که خلبان تحت نظارت یک مربی کارآزموده ، بر روی آن انجام می دهد ، قابل بلند شدن از قله کوه می باشد .
فرد پرنده ، تحت تعلیم یک مربی مجرب ، چتر پاراگلایدر را همچون قالیچه ، بر روی قله کوه پهن نموده و سپس صندلی مخصوص آنرا را همچون جلیثقه بر تن کرده و کمربندهای مخصوص آنرا در محل سینه و پاها بسته و محکم می کند و پس از آن بندهای حاصله از چتر را به جاهای مخصوص صندلی وصل می نماید .
در صورتی که باد ملایم همچون نسیم از روبرو یعنی از سوی دشت بسوی قله کوه بوزد ، هنرآموز در هنگام آغاز به دویدن ، ضمن بردن آن بر بالای سر خود ، پس از زمانی كه از هوا پر شد و بالای سر او قرار گرفت ، با دویدن خلبان در شیب کوه به سمت پایین و در مخالف جهت باد ، قابل بلند شدن از قله کوه می باشد و این همان عشق پرواز است .
خود را در صندلی از جنس برزنت ، بصورت نشسته قرار می دهد .
فرمان های پاراگلایدر (Break) در قالب دو عدد طناب نازک بسیار محکم ، مجهز به جادستی حلقوی از جنس برزنت ، بصورت عمودی در بالای شانه های خلبان قرار می گیرد و با ابتکاراتی که از سوی خلبان تحت نظارت مربی ، برآنها وارد میشود ، اعمالی همچون : آغاز پرواز ، فرود ، چرخشها ، کاهش یا افزایش سرعت ، مانورهای آکروبات و ... انجام میشود .
پاراگلایدر نیز برای مواقع استراری همچون شدت ناگهانی باد یا بالعکس به نقطه صفر رسیدن جریان نسیم های هوایی و ... ، برای پیش گیری از سقوط احتمالی ، به چتر کمکی نجات مجهز بوده که در زیر صندلی خلبان نصب می گردد و خلبان و خود دستگاه را از نابودی نجات می دهد .
گاهی اوقات نیز چتر پاراگلایدر با چتر چتربازی سقوط آزاد ، اشتباه گرفته می شود . این نکته لازم به توضیح است چتر پاراگلایدر هلالی شکل و بزرگی آن دو برابر چتر سقوط آزاد بوده ، در صورتی که چتر سقوط آزاد مستطیل شکل و چهار گوش می باشد .
چتر سقوط آزاد پس از پرش از هواپیما یا هلیکوپتر ، ناگزیر بسرعت و بصورت مستقیم برای فرود اقدام می نماید در صورتیکه فلسفه پاراگلایدر ، در گسترش هر چه بیشتر زمان پرواز است و رکوردهای چند ساعته رو به فزونی پرواز دستگاه ، توسط خلبانان این رشته ، در سراسر جهان نشان بر آن دارد .
که پاراگلایدرها پرواز را در دوره مقدماتی از شیب ملایم کوه ها آغاز می نمایند در حالی که چتربازان سقوط آزاد ، در بخش فوق پیشرفته از پرتگاه های کوه ها ، پرش ماجراجویانه انجام می دهند .
THERMAL=آسانسور آب و هوایی
هنگامیکه آفتاب به زمین می تابد بعضی از سطوح مثل آب و مناطق پوشیده از گیاهان با سرعت کمتری نسبت به خاک ، سنگ و شن گرم می شوند و در نتیجه دو نوع هوای سرد و گرم را ، بر سطح زمین ، بوجود می آورد. این اختلاف دما باعث می شود تا هوای سرد به هوای گرم فشار آورده و هوای سرد هوای گرم را بطرف بالا براند و تا سطح ارتفایی در آسمان پیش برود که در پایان این رانش ، ابر را تشکیل بدهد . به این جریانات بالارونده ترمال گویند .
نشانه های بسیاری در طبیعت وجود دارد که پرندگان و خلبانان پاراگلایدر بوسیله مشاهده آن قادر به مشاهده یا درک یک ترمال و همچنین اندازه گیری قدرت بالابرندگی آن در اطراف خود هستند. یکی از نشانه های معروف ترمال وجود ابر در آسمان است. وجود ابر در آسمان نشانه وجود ترمال در زیر ابر است و در صورتیکه ابر کوچک باشد نشان بر ترمال کوچک و در صورتیکه ابر بزرگ باشد نشان بر ترمال بزرگ می باشد .
نشانه دیگر ترمال وجود یک زمین کشاورزی خشک در میان زمینهای کشاورزی سر سبز یا همچنین وجود یک ساختمان بزرگ در میان زمینهای کشاورزی سرسبز است .
نشانه دیگر ترمال نیز وجود جزیره ای در میان دریا یا یک رودخانه است .
پاراگلایدر را می توان به معنای ساده همانند پرنده های شکاری همچون عقاب دانست که از آب و هوای ترمال استفاده نموده و بدون حرکت دادن بال ها در مدتی طولانی قادر به بالا رفتن و پرواز میباشد .
شاید شما هم بارها در آسمان پرندگانی را دیده باشید که بدون بال زدن در آسمان پرواز می نمایند. این دستگاه قادر است با هدایت خلبانی که در علم هواشناسی پرواز پاراگلایدر کاملا دارای تبحر است ، در هنگام پرواز در ارتفاع بیش از200متر ، با الهام از پرواز پرندگان ، همانند پرندگانی چون عقاب و کرکس که در آسمان بال نمی زنند ، در صورتی که هوای مخصوص اوجگیری (ترمال) که به نوع ابرها بستگی دارد ، وجود داشته باشد ، با رفتن در جبهه هوای گرم (ترمال) ، با استفاده از فرمانها (Break) یا انجام مانور (CG = تغییر مکان وزن خلبان در صندلی مخصوص) ، با انجام چرخش های 360 درجه در ترمال ، با استفاده از نیروی بالا برندگی هوای گرم (همانند قرار گرفتن در آسانسور) اوج گیری نماید .
پاراگلایدرها این قابلیت را دارا می باشند که بوسیله پرواز ، بر فراز منطقه خود قله کوه ، دامنه های کوه ، مناطق کوهپایه و همچنین پروازهایی طولانی و بسیار دل انگیز برای خلبان خود بوجود آورند. در صورت تجربه بالای خلبان ، پاراگلایدر قادر می باشد پس از پرواز مجدداً در قله ای که از آن بر خاسته است ، فرود آید .
شرایط پرواز هنگ گلایدرها و پاراگلایدرها تقریباً مشترک می باشد با این تفاوت که شاید بتوان گفت پرواز پاراگلاید ، نوع پیشرفته پرواز هنگ گلایدرها (کایت) می باشد. همچنين پارگلايدرها ميتوانند توسط ، خودرو و يا قايق موتوری مجهز به وينچ (دستگاه مخصوص کشنده) كشيده شده و به پرواز در آیند .
در مطالب آینده دستگاه وینچ نیز معرفی خواهد شد .
خلبان ، پاراگلایدر را پس از پایان پروازی زیبا ، در منطقه ای صاف در کوهپایه و در مجاورت قله کوه که قبلا به عنوان فرودگاه پیش بینی شده است ، در جهت مخالف باد به آرامی و با لذت بسیار از پرواز فرود می آورد .
پاراگلایدرهای امروزه مساحتی حدود 20 الی 30 متر مربع دارند. سلولهایی در لبه های حمله آ نها قرار دارد که باعث شده هوا بین لایه رویین و لایه زیرین چتر حبس شود و چتر شکل پروازی اصطلاحا (ایرفویل) به خود گیرد. پاراگلایدر توسط بندهای هدایت به راست و چپ فرماندهی میشود و قابلیت کم کردن و زیاد کردن سرعت خود را توسط این بندها دارد. نسبت سرش پاراگلایدرهای امروزه حدودا یک به هشت و سرعت آن 50 الی 60 کیلومتر در ساعت می رسد. طی کردن مسا فت های 40 ، 50 کیلومتری جزو کارهای روزمره خلبانان پاراگلایدر به شمار می رود. در حال حاضر رکورد مسافت قانونی ثبت شده پرواز با پاراگلایدر 423 کیلومتر ثبت شده که توسط یک کانادایی به نام آقای ویلیام گاد در تگزاس و در سال 2002 انجام شد. حدودا این ورزش از سال 1993 در ایران شروع به فعالیت کرد. امروزه تقریبا در اکثر نقاط ایران پرواز با پاراگلایدر انجام می شود .
پاراگلایدر جزو امن ترین وسایل ورزشهای هوایی به شمار می رود. این ورزش موقعی خطرناک می شود که به شرایط ایمنی توجه کافی نگردد. پرواز خالصانه و لذت بخش پاراگلایدر باید توام با علم و مقدار زیادی دقت باشد. آموزش صحیح و استفاده از تجهیزات پروازی درست یک باید است . بزرگترین ریسک پاراگلایدر ،چتر پاراگلایدر نیست بلکه خود خلبان است. اوست که توانایی خود را باید بداند. اوست که از هوایی که در آن می خواهد پرواز کند باید مطلع باشد. اوست که باید وسیله پروازی خود را صحیح انتخاب کند و اوست که باید بداند در شرایط خطرناک نباید پرواز کرد. پاراگلایدر را فقط می توان از یک مربی کار آزموده و تایید شده از مراجع قانونی کشور آموخت . شرایط جسمانی پیچیده ای برای آموختن پاراگلایدر نیاز نیست .به اصطلاح هر که از بدنی سالم برخوردار است می تواند پرواز کند. همانند رانندگی با خودرو که نیازمند گواهینامه می باشد ، پرواز پارا گلایدر نیز نیازمند گواهینامه خلبانی می باشد. ترتیب نوع گواهینامه ها که شامل از مقدماتی ، مبتدی یا مستقل ، متوسطه ، پیشرفته ، پرواز دو نفره و مربیگری می باشد. برای آموزش پاراگلایدر شهامت و جرات فوق العاده زیاد نیاز نیست .
بهترین خلبانان ، خلبانانی هستند که نه به صورت افراطی شجاع و نه به صورت افراطی ترسو می باشند. فرد منطقی مناسبترین فرد برای پاراگلایدر است. آموزش در ابتدا از زمین صاف ، کلاس های تئوری و بعد شیب آموزشی انجام می شود و پس از آنکه هنرجو مراحل اولیه را با موفقیت طی کرد ، می تواند به مراحل بعد راه پیدا کند. جوانان (دختران و پسران) از سن 14 سال قادر به شروع این ورزش هستند و برای افراد مسن محدودیت سنی وجود ندارد .
همه ساله در نقاط مختلف ایران و جهان مسابقات و جشنوارهای گوناگون پاراگلایدر های رنگارنگ برگزار می شود .
واقعیت این بال فراهم نمودن نعمت زیبای پرواز ، همچون پرواز پرندگان ، برای انسان بوده است .